аз — [از] пешоянд 1. сарчашмаи амалу ҳаракатро ифода мекунад; ранҷидан аз касе, тарсидан аз чизе… 2. ашёеро мефаҳмонад, ки дар иҷрои амал истифода мешавад ва саршавии амал ва объекти ҳаракат ба вай вобаста аст; дар ин маврид бештар бо феълҳои доштан,… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
хурӯсак — [خروسک] тиб. касалии гузарандае, ки бештар кӯдакон ба он мубтало мешаванд; касалро маврид ба маврид сулфаи сахт мегирад ва садои мисли хурӯс аз гулӯи вай мебарояд; сулфаи кабудак … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бенамоз — [بي نماز] 1. он ки бинобар суст будан ё умуман надоштани эътиқод ба расму оини дин намоз намехонад 2. д. нопок, таҳоратшикаста 3. ҳайздида, моҳдида, шайтонзада (дар ин мавридҳо адои намоз ҷоиз намебошад): бенамоз кардан, бенамоз шудан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ва — [و] пайвандаки пайвасткунанда ва агар, ва аммо, ва ё; дар сурати паиҳам омадани калимаҳои бо ҳамсадо тамомшаванда «ва» ба « у» ва агар онҳо бо садонок тамом шаванд, ба « ву» ё « ю» табдил меёбад (мас., молу ҳол, хонаву ҷо, орзую умед); ва ғайра… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ғолибан — [غالباً] а 1. эҳтимол, шояд 2. бештар, дар аксари мавридҳо, аксаран, ағлаб … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
дақиқашинос — [دقيقه شناس] кит. он ки маврид ва тариқи иҷрои корро хуб медонад; нуктасанҷ, нозукфаҳм … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
имоматӣ — [امامتي] 1. вазифа ва амали имом, имомгарӣ, имомӣ 2. ҳақ ва музде, ки ба имом дар мавридҳои гуногун барои имомгариаш дода мешавад … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
қарор — [قرار] а 1. ором; оромиш, осоиш; қарор надоштан дар ҷое а) ором набудан, собит набудан, дар ҳоли ҷунбиш ва ҳаракат будан; б) ором нагирифтан, дер наистодан дар ҷое; қарор аз касе бурдан орому осоиши касеро барҳам додан, касеро беқарор кардан;… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
мавқеъ — [موقع] а 1. ҷои воқеъшавӣ, маҳалли вуқӯи чизе; ҷой, макон; мавқеи ҷуғрофӣ тӯлу арзи маҳалле дар харитаи кураи Замин; мавқеъ гирифтан ҷой гирифтан, мавзеъ гирифтан (мас., ду тарафи ба ҳам зид дар муқобили якдигар): дар мавқеи иҷро гузоштан иҷро… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
мақом — I [مقام] а 1. ҷои қиём, ҷои истодан, ҷойгоҳ; ҷой, маҳал, мавзеъ 2. маврид, вақти мувофиқи коре, фурсати муносиб; ҳар сухан ҷоеву ҳар нукта мақоме дорад (зарб.); мувофиқи мақом дар мавридаш; дар омади гап 3. мартаба, рутба, манзалат 4. вазъи… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
